Giải pháp này vừa gây ô nhiễm vừa tốn kém, với việc cư dân nơi đây phải trả tiền điện trên mỗi kwh gấp hơn hai lần so với mức trung bình của người Mỹ, mặc dù thu nhập theo lương tối thiểu của họ chỉ khoảng 5.000 USD/năm.

Công nghệ là chìa khóa

Nhưng không vì thế mà Palau không “dám” táo bạo thử nghiệm. Theo kế hoạch một năm rưỡi tới, Palau sẽ chuyển sang hoàn toàn sử dụng năng lượng tái tạo mà chính phủ không phải bỏ ra một đồng nào.

Nếu mọi việc suôn sẻ, đây sẽ là quốc gia có tốc độ chuyển đổi sang năng lượng tái tạo nhanh nhất trên thế giới. Các đối tác hỗ trợ Palau cũng đã lên kế hoạch giúp đỡ các quốc đảo nhỏ khác thực hiện chiến dịch tương tự.

Công nghệ chính là một trong những động lực cơ bản giúp thúc đẩy quá trình chuyển đổi của Palau. Khi Tổng thống nước này gặp CEO của Gridmarket tại một hội nghị công nghệ môi trường lớn mang tên EarthX năm 2017, hai người nhận ra rằng họ có thể bắt tay để làm một việc mà nhiều người không dám nghĩ tới.

Hệ thống phân tích và lập bản đồ dự đoán của Gridmarket sử dụng trí tuệ nhân tạo để phân tích thành phố hoặc khu vực theo cơ sở hạ tầng, sau đó xây dựng kế hoạch chiến lược áp dụng năng lượng tái tạo, tạo lập một thị trường công nghệ số để các nhà sản xuất tấm năng lượng mặt trời và các nhà cung cấp giải pháp khác tham gia đấu thầu dự án.

Theo chia sẻ của Giám đốc điều hành Gridmarket Nick Davis, “Về cơ bản, chúng tôi đi đến một nơi nào đó và thu thập tất cả các dữ liệu có sẵn bằng cách sử dụng hệ thống của mình”.

Thông qua việc sử dụng các bộ dữ liệu như khí hậu, thời tiết, chi phí năng lượng, pháp luật địa phương và đặc điểm vật lý, công ty có thể tạo hồ sơ riêng cho từng địa bàn. Ở thành phố New York, hồ sơ này kết nối tới địa chỉ dân cư. Nhưng ở Palau, địa hình giao thông không thuận tiện để đánh số địa chỉ, nên Gridmarket phải sử dụng thông tin vĩ độ và kinh độ.

Trên cơ sở kết quả phân tích, Palau xây dựng hồ sơ mời thầu gói thầu năng lượng sạch, bao gồm lưu trữ pin, lắp đặt lưới điện tại các cơ quan chính phủ, trường học và hệ thống 20 - 30 megawatt (MW) hòa vào lưới điện quốc gia.

Theo ông Davis, thông thường một dự án 30 MW có thể mất 3 đến 4 năm kể từ khi có được quyền sử dụng đất và hoàn tất đàm phán thỏa thuận mua bán điện.

Tuy nhiên, việc ứng dụng công nghệ có thể giúp rút ngắn khoảng thời gian đó. Tại Palau, nơi GridMarket mới bắt đầu hoạt động từ quý II/2018, các dự án năng lượng mặt trời đầu tiên sẽ được lắp đặt xong vào cuối năm nay.

Quốc đảo Palau là một thiên đường hoang sơ ở Thái Bình Dương

Tấm lòng nhà tài trợ

“Trong trường hợp này, toàn bộ quá trình - từ triển khai nền tảng phân tích cho đến khởi công dự án - chỉ khoảng 3 đến 6 tháng”, ông Davis khẳng định.

Tại Palau, kết thúc giai đoạn đầu tiên của quá trình cài đặt là quốc đảo này đã có thể thay thế được 45% sản lượng điện truyền thống bằng năng lượng tái tạo, tức là đạt mục tiêu theo chương trình Mục tiêu toàn cầu của Liên Hợp Quốc. Giai đoạn tiếp theo, dự kiến kết thúc vào năm 2019, sẽ hoàn tất tham vọng 100% năng lượng tái tạo.

Về mặt tài chính sẽ là thiếu sót nếu không nhắc tới vai trò của các nguồn tài trợ từ bên ngoài.

Ông Trammell Crow - người sáng lập EarthX và cũng là một nhà hảo tâm luôn trăn trở với biến đổi khí hậu, đã quyết định rằng EarthX sẽ hỗ trợ Palau thanh toán cho phần công việc của GridMarket và cả những khoản mua sắm cũng như lắp đặt trang thiết bị.

Trong khi đó, một số công ty năng lượng tái tạo sẽ giúp Palau trang trải chi phí vận hành. Tóm lại là Palau không phải tốn tiền ngân sách cho cả chiến dịch chuyển đổi thần tốc này, lại tiết kiệm được rất nhiều chi phí trợ cấp cho người dân như hiện nay.

Nhận thấy rằng cách làm này có thể hoạt động hiệu quả, Palau đang hợp tác với EarthX, Gridmarket và Global Island Partnership để nhân rộng mô hình trên các quốc đảo nhỏ khác – những nơi có nguy cơ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ biến đổi khí hậu và hầu hết đều đang tìm kiếm giải pháp năng lượng thay thế tại chỗ với giá cả phải chăng, nhưng lại gặp khó khăn khi thực hiện chuyển đổi.